1 januari 2025

Shantykoor Windstilte is in 1990 opgericht door een aantal enthousiaste leden van het barbershopkoor Midholland River Blenders;
Brian Crouch, Jan Steenbeek, Jack Stekelenburg, Arnold Zimmerman, Koos van Schaik en Rijk Bellaart.

Het vijfjarig bestaan van de Midholland River Blenders werd gevierd met een optreden. De hier boven genoemde mannen hadden voor de jubilarissen van dat koor een aantal zeemanliedjes ingestudeerd die tijdens de show werden gezongen. Tijdens het afterglowen (zingen met groepjes in de wandelgangen) was er enorm veel belangstelling voor de zeemansliedjes.
Zij besloten om verder te gaan als zeemanskoor en kreeg de naam Shantykoor Windstilte mee. De mannen stellen de bemanning voor van een gelijknamige Driemast bark van zo'n 200 jaar geleden. Als zodanig gaan zij ook nu nog tijdens optredens gekleed.
Op 16 september 1993 werd Windstilte officieel vastgelegd bij de notaris.
Het repertoire waarmee wij optreden bestaat uit shantys, forebitters en zeemansliedjes.


Op de eerste plaats is er de sing-out-song. Een klanknabootsende melodie die gebruikt werd bij het hijsen van een licht zeil, bij het begin van het hijsen van een zwaar zeil, de brassen (= lijnen aan een zeil om de ra in een optimale positie tov de wind te brengen) en verder bij alles wat een laatste ruk moest hebben.
Hieruit is het meer muzikale gangspil (= windas om anker te lichten) liedje voortgekomen, en als we de historische volgorde aanhouden, komt hierna de hand-over-hand-song, die bij het hijsen van de lichte langsscheepse zeilen (= gaf de bark de mogelijkheid alle kanten uit te zeilen) werd gebruikt.
Een verdere ontwikkeling was de short-haul-song. Deze werd vrij vlug gezongen en gebruikt bij de bovenbramvallen en lichtere zeilen.
Een andere shanty die werd gebruikt bij het doorhalen van het lopend tuig (= al het touwwerk wat nodig is voor oa het bedienen van de zeilen), stond bekend als een stamp "n " go song of walkaway shanty. Drunken Sailor is hiervan een voorbeeld.

Verder zijn er de anker-of braadspilliedjes de bunt-songs, (die gezongen werden bij het oprollen van de zeilen) en ceremonial shantys, forebitters, pompliedjes. Aan de kaapstander (= een verticale lier die gebruikt wordt om meertrossen te hieuwen) met aan iedere handspaak 2 of 3 matrozen, werden al naar gelang het zware tempo liedjes gezongen zoals Rolling Home .

Forebitters (vrijetijdsliedjes, vaak gezongen in het matrozen verblijf of op het voordek genoemd naar een stel bolders) zijn niet gebonden aan specifieke werksituaties. Tijdens de 'platvoetwacht' was iedereen wakker en werden er spontaan liedjes gezongen. Deze liedjes hebben de meest vreemdsoortige teksten die werkelijk nergens naar verwijzen.
De echte werkliedjes werden vanzelfsprekend zonder begeleiding gezongen. Soms was er een viool aan boord, het zeemansinstrument uit de zeiltijd, later kwam er een trekzak, mondorgel, concertina, en een tinwhistle, en nog later de accordeon.
Men begon na de eerste en vooral na de tweede wereldoorlog de zeilschepen zeer romantisch te vinden. Ze spraken tot veler verbeelding, en handige liedjesschrijvers sprongen daar gretig op in. Zo verschenen de liedjes op de woelige baren, ketelbinkie en meisje ik ben een zeeman e.d.
(Met dank aan Gijs Swart, oud koorlid)




Windstilte wordt in september 35 jaar, en is een "zilt" begrip in de regio en landelijk. Zelfs buiten de landsgrenzen: in België, Engeland en Duitsland. Wij mochten in de loop der jaren veel optredens verzorgen: zo werden er festivals bezocht in heel Nederland, waren er optredens tijdens Sail Amsterdam, bij de sleepbootdagen in Vianen, bij Maritiem Den Bosch en op raderboten in Amsterdam en Rotterdam.
We mochten optreden voor de Zonnebloem, het Rode Kruis, ouderenbonden, zorgcentra, vakantieoorden, bedrijfsfeesten, jubilea en familiebijeenkomsten.
Radio optredens waren er in de studio's van Radio M in Utrecht en Radio Woerden.
TV optredens waren er bij Maartje van Weegen en Mart Smeets in het programma M2, bij Paul de Leeuw in zijn programma PaPaul en bij de nationale bijbeltest van de EO/NCRV.
In de studio van Radio Utrecht (nu Radio M) werd de 1ste cd opgenomen. Inmiddels is de 8ste cd uitgebracht.

De huidige mannen genieten volop van het zingen van de shantys, forebitters en zeemansliederen. Wij doen dit op een ongedwongen en vrolijke wijze. Het uitgebreide repertoire (er staan ruim 130 nummers op onze zanglijst) bestaat uit Engelse, Duitse, Spaanse, Franse en Nederlandstalige nummers.
Dit jaar hebben we uit het repertoire een selectie gemaakt van ongeveer 50 nummers welke wij in 2025 gaan zingen.
Muzikale ondersteuning is er van accordeon, grote trom, banjo, gitaar en de bel.
Er wordt gebruik gemaakt van professionele geluidsapparatuur.
Wil je meer informatie over ons koor of wil je ons boeken voor een optreden? Klik dan op de button hieronder:

Klik hier voor meer info



Een hard leven, dat was het zeker.

Het zeemans leven wordt vaak geromantiseerd, maar bedenk wel, dat het zwaar aanpoten was. De ruimte onderdeks voor de bemanning was beperkt en bedompt, het eten was vaak niet om naar huis te schrijven (wat dan ook niemand deed), vooral als de reis door bijvoorbeeld periodes van windstilte (niet te verwarren met ons koor) lange tijd niet bij land kwam.
Het kwam wel voor dat er alleen nog droge scheepsbeschuit voorradig was (met wormen erin, dat wel) en scheurbuik kwam dan bij gebrek aan vitaminerijk voedsel vaak voor. Ook had je geluk als de officieren genoeg menselijk gedrag vertoonden. Dat was niet altijd het geval.
En bij zware storm moest je soms vrezen voor je leven.
Zingen hielp, zingen helpt altijd.
Bij het zware werk of, bij rustige vaart als er niet zoveel werk was. Dan werden ballads gezongen, rustige, vaak weemoedige liederen. Over thuis en heimwee. Over drank en vrouwen, niet zelden aan de ondeugende kant.
Dan zat zo'n zeeman op een bolder (forebidder) op het voordek, met de ondergaande zon net boven de kim.
Misschien komt daar wel dat romantische beeld vandaan.